Δευτέρα 27 Μαΐου 2013

ΤΟ ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΔΕΝ ΞΕΠΟΥΛΙΕΤΑΙ

Φέτος θα’ναι διαφορετικά….

Εδώ και 6 χρόνια, η Πρωτοβουλία Κατοίκων Καισαριανής έχει οργανώσει δεκάδες πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις στον χώρο του Σκοπευτηρίου με χαρακτήρα αυτοοργανωμένο και αδιαμεσολάβητο πέρα από θεσμούς, χορηγούς και χρήματα. Η διαχρονική αυτή κίνηση αποτελεί μια από τις κοινωνικές συνισταμένες που συμβάλλουν στην ανάδειξη του Σκοπευτηρίου όχι ως μνημείου ή μουσείου αλλά ως ζωντανού και δημόσιου χώρου κοινωνικής συναναστροφής, συλλογικής έκφρασης, ιστορικής μνήμης.

Το Σάββατο 25 Μάη πραγματοποιήθηκε στον χώρο του Σκοπευτηρίου της Καισαριανής, έξω ακριβώς από τον τοίχο όπου εκτελέστηκαν τον Μάη του 1944 200 αγωνιστές κομμουνιστές, η θεατρική παράσταση «Σύντροφοι, καλημέρα» βασισμένη στα γραπτά της Μέλπως Αξιώτη. Το θεατρικό μονόπρακτο της Ιωάννης Μπιλήρη κατάφερε να ξαναζωντανέψει τις μνήμες της αγωνίστριας και να τις μετατρέψει σε ζωντανό πολιτικό μήνυμα. Μήνυμα βαρυσήμαντο και συγκινητικό  που έπαιρνε ζωηρή μορφή έξω από τον τοίχο της Καισαριανής, ένα από τα πιο ιστορικά φορτισμένα σημεία της Αντίστασης όπου εκτελέστηκαν 600 αγωνιστές από τις δυνάμεις κατοχής και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Πριν και μετά τη θεατρική παράσταση, ο χώρος με τις πλάκες όπου αναγράφονται τα ονόματα των εκτελεσθέντων καθώς και ο χώρος του τοίχου και των πολυβόλων παρέμενε ανοιχτός για όλους και αποτέλεσε ευκαιρία για πολλούς ανθρώπους να τα δουν για πρώτη φορά.

Η εκδήλωση αυτή δεν μπορεί να μπει στον κατάλογο των μνημόσυνων ή των κομματικών ομιλιών που διεξάγονται κάθε Μάη στο χώρο του Σκοπευτηρίου. Δεν ήταν εθιμοτυπία ούτε και κομματική παράτα. Ουσιαστικά, αποτέλεσε διαφορετική προσέγγιση για το ιστορικό φορτίο του Σκοπευτηρίου. Μια προσέγγιση που δεν μιλά για «μνήμες μακρινές που ξαναζωντανεύουν» μήτε και για «πολιτικά διδάγματα» που θυμόμαστε κάθε 1η Μάη.
Το μήνυμα ήταν και παραμένει σαφές. Ο αγώνας ενάντια στον φασισμό, ενάντια στους εκτελεστές της ζωής και της αξιοπρέπειας των ανθρώπων όπου γης, δεν σταματά. Είναι ζωντανός και είναι αυτός που κινεί τον μύλο της ιστορίας. Η ιστορική μνήμη και ο πολιτικός αναστοχασμός δεν υπερασπίζονται και δεν διεξάγονται «εν καιρώ ειρήνης». Ο πόλεμος ενάντια στη λήθη, ενάντια στην πολιτική αφασία, ενάντια στην ιστορική παραχάραξη, είναι πόλεμος καθημερινός που δίνεται και στις γειτονιές μας. Έτσι, δεν μπορούμε να αρκεστούμε στα μνημεία και τα μουσεία που στήνουν κάθε λογής αρχές (δημοτικές, κομματικές, ακαδημαϊκές κ.ά.). Θα συνεχίσουμε να οικειοποιούμαστε τον χώρο του Σκοπευτηρίου γεμίζοντάς τον με ζωή, με νοήματα, με αγώνες και δίνοντάς του καθημερινά τον χαρακτήρα του τόπου ελεύθερης κοινωνικής συνεύρεσης και δημιουργικότητας, του προπύργιου των κοινωνικών αγώνων.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να ’ναι κούφια λόγια. Όμως, πλέον, μιλάμε για μια αναμέτρηση.
Τα δημοσιεύματα για το ξεπούλημα του Σκοπευτηρίου δίνουν και παίρνουν και κάποιοι ήδη ακονίζουν τα νύχια τους. Είτε γιατί θεωρούν ότι το Σκοπευτήριο αγοράζεται, είτε γιατί φιλοδοξούν να σβήσουν και να ξαναγράψουν την ιστορία του. Από πλευράς μας, είμαστε ξεκάθαροι: Ματαιοπονούν και οι δυο, και οι μεσίτες των υπουργείων και του ΤΑΙΠΕΔ και τα κοράκια του φασισμού που τριγυρνούν πάνω από κουφάρια. «Κύριοι», το Σκοπευτήριο, οι κάτοικοι της Καισαριανής, οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι είναι ζωντανοί και κραυγάζουν:


ΤΟ ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΑΝΗΚΕΙ

ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ  ΤΟ ΚΡΑΤΟΥΝ ΖΩΝΤΑΝΟ

ΚΑΙ ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΗ


«Να δείτε που στο τέλος θα το κάνουν οικόπεδα – έξι μέτρα φάτσα και δώδεκα βάθος το καθένα , τσίμα τσίμα όσο επιτρέπεται για να είναι άρτιο. Για οικόπεδα θα συμφωνήσουνε όλοι… Πιθανόν να μείνει η ονομασία «Σκοπευτήριο», ουδέτερα όμως, χωρίς καμία ειδική σημασία, αλά πλατεία Συντάγματος, θα φέρνει στα μυαλά των ανθρώπων, τους αργόσχολους που κάναν βολή σε χάρτινους στόχους, σε πιατάκια πήλινα και σε περιστέρια. Σε ανθρώπους, ποτέ. Κατά τη γερμανική κατοχή; Μα συνέβηκε ποτέ τέτοιο πράγμα ;»
                                                  «Σκοπευτήριο Καισαριανής»,  Μάριος  Χάκκας, 1972.

Παρόλο που έχουν περάσει 41 χρόνια από τότε που έγραψε ο Μάριος Χάκκας, τα παραπάνω λόγια ακούγονται πιο επίκαιρα από ποτέ στην εποχή μας, που όλο και περισσότεροι φαντασιώνονται εμπορικές «αξιοποιήσεις» του Σκοπευτηρίου της Καισαριανής. Στο χώρο αυτό καθ’ όλη τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής εκτελέστηκαν 600 Έλληνες αντιστασιακοί καθώς και 25 αντιφασίστες στρατιώτες του κατακτητή (20 Ιταλοί και 5 Γερμανοί), με αποκορύφωμα την εκτέλεση 200 κομμουνιστών την Πρωτομαγιά του 1944. Σήμερα, σε μια περίοδο εξελισσόμενου κοινωνικού εκφασισμού 90 στρέμματα από το Σκοπευτήριο της Καισαριανής έχουν συμπεριληφθεί από την κυβέρνηση στη λίστα του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), για εκποίηση. Η κίνηση ξεπουλήματος του Σκοπευτηρίου εντάσσεται στο πλαίσιο εκφασισμού  του καθεστώτος,  που όχι μόνο θέλει να διαγράψει την ιστορία του τόπου αλλά και να μας καταστήσει και πάλι δέσμιους ενός σύγχρονου φασισμού: απειλές και εκβιασμοί για κατασχέσεις μισθών-συντάξεων-σπιτιών, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων εργασίας, κρατική καταστολή, επιστρατεύσεις απεργών, στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων.
Στο μεταξύ η Πανελλήνια Σκοπευτική Εταιρεία με τις πλάτες των μηχανισμών του καθεστώτος εξακολουθεί να παραμένει στο χώρο, ο οποίος της έχει παραχωρηθεί από τον Ελ. Βενιζέλο το 1930, και να προσβάλλει την ιστορική του μνήμη πυροβολώντας και σκοπεύοντας τα δικαιώματα των κατοίκων της Καισαριανής. Από το 1974 οποιαδήποτε κινητοποίηση των κατοίκων έχει πραγματοποιηθεί με αίτημα την απελευθέρωση του χώρου βρήκε μπροστά της τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους. Χρόνια τώρα η εκάστοτε δημοτική αρχή κρατάει το χώρο της εκτέλεσης κλειστό όλο το χρόνο, διοργανώνοντας ετήσιο εθιμοτυπικό τρισάγιο, αλλοιώνοντας έτσι την ιστορική μνήμη… Οι δημοτικές παρατάξεις αντιμετωπίζουν διαχρονικά το χώρο πρασίνου του Σκοπευτηρίου, ως οικόπεδο που χωράει να χτιστούν άλλοτε σχολεία, άλλοτε νηπιαγωγεία και παιδικοί σταθμοί ενώ τώρα η δημοτική αρχή οραματίζεται λαχανόκηπους για φιλανθρωπία με κονδύλια ΕΣΠΑ και δουλεμπορικές ΜΚΟ.
Ξέρουμε ότι στον βωμό του κέρδους λέξεις, όπως ιστορική μνήμη, δεν συγκινούν κανέναν κρατικό λειτουργό, όπως και κανέναν επίδοξο επιχειρηματία. Άλλωστε αυτές οι λέξεις πάντα είχαν σημασία μόνο για τους «από κάτω», σε αυτούς ανήκαν οι αγώνες του χθες, όπως κι αυτοί του μέλλοντος. Ήδη φανταζόμαστε το όραμά τους: ένας αποστειρωμένος χώρος γεμάτος μοδάτα μπαράκια, επιχειρηματίες να βγάζουν λεφτά «αξιοποιώντας» την περιοχή και αστυνομικές περιπολίες (για να διαφυλάσσεται φυσικά και η δημόσια τάξη) παραχαράσσοντας την ιστορία του Σκοπευτηρίου. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Στους σημερινούς καιρούς της οικονομικής και ηθικής μας υποτίμησης, οι δημόσιοι χώροι αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία. Γιατί εκεί θα κυκλοφορούν όλο και πιο πολλοί που αντιμέτωποι με την οικονομική τους εξαθλίωση θα συναντηθούν με τους γείτονες τους και θα αναγνωρίσουν κοινά προβλήματα και ανάγκες. Κι εκεί υπάρχει η πιθανότητα να δράσουν συλλογικά, κι αυτό δεν συμφέρει τους από πάνω. 
Για μας η ιστορία του Σκοπευτηρίου είναι ζωντανή και όσοι μεθοδεύουν την αλλοίωση, την παραχάραξη και την διαγραφή της από τις συνειδήσεις των κατοίκων της Καισαριανής θα μας βρουν απέναντί τους. Δεν θα επιτρέψουμε, λοιπόν, την εκποίηση του χώρου σε κανένα. Αγωνιζόμαστε για την απελευθέρωση του χώρου από τη Σκοπευτική Εταιρεία. Θεωρούμε ότι η ελεύθερη πρόσβαση στο μνημείο των εκτελεσμένων αγωνιστών ζωντανεύει την ιστορική μνήμη και γεννά συνειδήσεις αντίστασης απέναντι στο σημερινό φασισμό.
Εμείς ως Πρωτοβουλία Κατοίκων Καισαριανής, θα συνεχίσουμε να οικειοποιούμαστε τον χώρο του Σκοπευτηρίου μέσα από αυτοοργανωμένες, δημιουργικές και αγωνιστικές δράσεις επιδιώκοντας να ενισχύσουμε τις σχέσεις αλληλεγγύης στη γειτονιά μας, να ζωντανέψουμε τον χώρο του Σκοπευτηρίου, χωρίς τη διαμεσολάβηση θεσμών και χρημάτων, να συμβάλουμε στους αγώνες των κατοίκων ενάντια στη φτώχεια, την εξαθλίωση, τον σύγχρονο φασισμό.

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΔΕΝ ΔΙΑΓΡΑΦΕΤΑΙ

ΤΟ ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΔΕΝ ΞΕΠΟΥΛΙΕΤΑΙ

ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΘΑ ΝΙΚΗΣΟΥΝ


Δεν υπάρχουν σχόλια: